HSP, een term die u wellicht wel eens hebt gehoord. Een hooggevoelig persoon. Wat betekent het eigenlijk? En wat als u zelf het gevoel hebt dat u hooggevoelig bent? Kunt u hier iets mee doen en wat dan? En stel dat het een van uw medewerkers betreft. Op welke manier kunt u hen ondersteunen, zodat ze hun eigen grenzen respecteren en hun werk prettig kunnen doen. Waardoor ook zij hun kwaliteiten ten volle kunnen benutten.
Een hooggevoelig persoon, ook wel HSP (highly sensitive person), gaat anders om met prikkels zoals licht, geluid of emoties van anderen. De hersenen verwerken deze prikkels anders (diepgaande verwerking). In een MRI scan is ook te zien dat bij het uitvoeren van dezelfde opdracht meer hersengebieden actief zijn bij hooggevoelige mensen dan bij mensen zonder deze sensitiviteit. Diepgaande verwerking van prikkels kost veel energie, dit is verder geen aanstellerij of aandoening, het is gewoon wat het is. Ik zou willen zeggen dat het een eigenschap is waar u last van kunt hebben, maar u kunt er ook het beste uit halen.
De kenmerken van HSP (volgens Dr. Elaine Aron)
- door alle prikkels van buitenaf ervaar je veel stress. Dit kunnen prikkels zijn door (hard) geluid, licht, drukte van veel mensen om je heen of bijvoorbeeld het opdoen van veel informatie in één keer;
- je hebt moeite met het bewaken van je grenzen, vooral in relaties (dat kan ook met je werkgever of collega’s zijn);
- je voelt je opgejaagd als je in korte tijd veel werk moet verzetten;
- je geeft hoge prioriteit aan het vermijden van situaties die je van streek maken of overbelasten, omdat je weet dat je extra gevoelig bent voor burn-out/spanningsklachten;
- je hebt verborgen kwaliteiten op creatief vlak, maar veel moeite om dit te uiten, te ontwikkelen en naar buiten te brengen;
- je voelt je zeer ongemakkelijk bij harde geluiden;
- als je moet presenteren of op je vingers wordt gekeken, word je zo gespannen dat jouw prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk;
- vroeger werd je bestempeld als verlegen door bijvoorbeeld je ouders of leraren.
Het kan zijn dat u zichzelf niet herkent in alle bovenstaande punten, dat hoeft ook niet! Ieder persoon is anders en reageert anders op bepaalde punten. Als u wilt weten of u zelf hooggevoelig bent omdat u zichzelf herkent in sommige kenmerken, kunt u eventueel de test van Dr. Elaine Aron doen. Klik hier voor de test.
Valkuilen op de werkvloer voor een HSP
Het mag duidelijk zijn dat het voor een hooggevoelig persoon niet altijd gemakkelijk is op een (te) drukke werkvloer. Welke valkuilen kunnen zij ervaren?
- Faalangst: de gedachte en angst dat je niet goed genoeg bent kan je blokkeren en zeer onproductief maken.
- Overprikkeling: te veel zaken tegelijk op de werkvloer zorgen voor ontzettend veel prikkels.
- Te veel empathisch vermogen: jezelf dus te veel inleven in wat anderen voelen of ervaren. Daarbij de ander op de eerste plek zetten en andermans emoties en problemen overnemen.
- Perfectionisme: je wilt het zó goed doen dat je jezelf overwerkt, goed is nooit goed genoeg, maar daardoor komt jouw eigen werk nooit af.
- Afzondering: doordat je snel geprikkeld raakt en overgevoelig bent, heb je de neiging je af te zonderen van collega’s. Zij kunnen je minder gaan betrekken, waardoor je in een sociaal isolement terecht kunt komen.
Hoe kunt u hiermee omgaan?
- Allereerst; bespreek met je werkgever dat je hooggevoelig bent en leg uit wat het is. Een werkgever die op de hoogte is, kan hier meer rekening mee houden. Niet iedereen kan zich voorstellen dat kleine onderhuidse spanningen een grote weerslag op jou hebben. Terwijl jij je moeilijk kunt voorstellen hoe het is hier juist geen last van te hebben. Vallen door deze informatie puzzelstukjes op de goede plek bij een van je werknemers? Het is mogelijk dat de betreffende persoon hooggevoelig is. Benader je medewerker op een transparante manier en vraag wat hij of zij nodig heeft. Je steun uitspreken is al een belangrijke stap in het creëren van meer welzijn.
- Probeer kritisch en eerlijk te kijken naar de te leveren kwaliteit en de benodigde inspanning. Een 10 lijkt in jouw optiek het beste, maar een 7 of 8 is echt prima. Markeer bewust het punt waarop jouw werk en het geleverde resultaat goed zijn. Stop op tijd en werk niet over. Wees je als werkgever bewust van je ondersteuning hierin: hou meer de vinger aan de pols, wees concreet en maak hierover afspraken met elkaar.
- Neem tijdig rust! Dit kun je doen door regelmatig even van je werkplek weg te lopen of juist even naar buiten te kijken of naar buiten te gaan. Wees je bewust van je ademhaling. Dat kan altijd en overal. Bezig zijn met je ademhaling kan bijvoorbeeld ook door het beoefenen van yoga, meditatie of het gebruik van NuCalm. Bewust ademhalen zorgt voor ontspanning. Als werkgever kun je hieraan tegemoetkomen door een mogelijkheid voor medewerkers te creëren om daadwerkelijk een moment van rust te kunnen ervaren. Dat kan in het geval van een HSP bijvoorbeeld een stilteruimte zijn waar ze gebruik kunnen maken van NuCalm of andere ademhalingsoefeningen kunnen doen. Een al aanwezige kolfruimte leent zich hier ook goed voor. Geef medewerkers die hier zichtbaar baat bij hebben, ook echt even de tijd om het hoofd weer leeg te maken zodat ze daarna weer verder kunnen.
- Kom voor jezelf op en vraag of je een rustige werkplek kunt krijgen. Hou rekening met de hoeveelheid afspraken op een dag. De kantoortuin is geen geschikte plek voor een medewerker die hooggevoelig is.
- Waar je het meest baat bij hebt? Gun jezelf de tijd om te ontdekken wat jij nodig hebt om goed te kunnen functioneren. Meer inzicht in jezelf en kennis over hooggevoeligheid zorgen voor balans. Je werk naar behoren doen, jezelf opladen en vervolgens weer fris en rustig aan de slag gaan heb je deels zelf in de hand. Wees lief voor jezelf door je grenzen beter te bewaken en handel hiernaar. Dat is voor iedereen een win-win!
Het welzijn van medewerkers is cruciaal. Herkent u een of meerdere werknemers in bovenstaande? Niet iedereen heeft de moed dit kenbaar te maken. Gevoelig zijn staat voor velen synoniem aan zwakte. Daarom is een handreiking een groot goed. Als een medewerker wel een stap heeft gezet naar meer openheid, kunnen jullie wellicht samen een oplossing vinden voor de beste werkomstandigheden. Probeer dan nu NuCalm op de werkvloer. Lees meer over onze NuCalm behandeling hier
